سؤال: چرا شیعیان در اذان بر ولایت علی (ع) شهادت می دهند؟

پاسخ: شیعیان در اذان پس از شهادت بر رسالت پیامبر گرامی، بر ولایت امیرمؤمنان علی بن ابی طالب علییه السلام گواهی می‌دهند، و این مسأله در تمام بلاد شیعی مشاهده می‌شود، در این باره به دو نکتۀ مختصر توجه کنید:

۱. تمامی فقهای شیعه بر این نکته اتفاق نظر دارند که شهادت ثالثه «أشهَدُ أنَّ علیاً وَلیُ الله» جزو اذان نیست و اگر کسی آن را به عنوان جزئی از اذان بگوید، کار حرامی مرتکب شده و گناه کرده است به همین جهت توصیه شده که این شهادت، طوری گفته شود که با شهادتین «أشهَدُ أنَّ لا إلهَ إلّا الله، أشهَدُ أنَّ محمّداً رَسول الله» متفاوت باشد.

۲. شهادت سوم، بدون قصد اینکه جزء نماز است، جایز است زیرا حضرت علی بن ابی طالب به حکم آیه ولایت[۱] و احادیث پیامبر گرامی اسلام، همچون حدیث متواتر غدیر و روایات متواتر که پیامبر گرامی کراراً فرموده است: «یا علیّ أنت ولیّ کلّ مؤمن بعدی»[۲] ولی خداست و نیز در روایتی آمده است که امام صادق علیه السلام فرمودند: «هر گاه به رسالت پیامبر شهادت دادید، بر ولایت علی (ع) نیز گواهی دهید.»[۳]/خلاصه از کتاب راهنمای حقیقت، جعفر سبحانی، ص۲۱۹.

[۱]. «إِنّما ولیُّکُم اللّهُ ورسولُه وَالّذینَ آمَنُوا الّذینَ یُقیمُونَ الصَّلاهَ وَیُؤْتُونَ الزَّکاه وَهُمْ راکِعُون» سوره مائده؛ آیه ۵۵.

«تنها ولی و سرپرست شما خداست و پیامبر او و آنها که ایمان آورده اند؛ همانها که نماز را برپا می دارند و در حال رکوع زکات می دهند». مفسران اتفاق نظر دارند که این آیه در حقّ امیرمؤمنان علی علیه السلام وارد شده است، آنگاه که فقیری وارد مسجد شد و از مردم درخواست کمک کرد و حضرت که در حال رکوع بود، با انگشت خود به فقیر اشاره کرد که انگشتر را از دست او برگیرد و در آن هنگام این آیه و آیه بعد آن نازل شد؛ این مطلب را در اکثر تفاسیر می‌توانید ببینید.

[۲]. مسند احمد بن حنبل، طبع مؤسسه الرساله ، ج۵، ص ۱۷۸ و….

[۳]. بحار الانوار، جلد ۸۱، صفحه ۱۱۲.